Glad

'Juf wat is dat eigenlijk?', ze priemt met een vingertje richting het kalkoense vel in mijn hals. " 'Dat krijg iedereen die ouder wordt', antwoord ik zo neutraal mogelijk. '"Eerst ben je een hele tijd heel erg glad, en dan ineens krijg je overal van die rare vouwtjes. Soms worden het echte rimpels en op andere plekken verkreukelt je vel alleen een beetje.' Ik til mijn haar op om haar mijn voorhoofd te laten bestuderen. 'Oh ja', zegt ze bij het zien van mijn zorgelijke voren. Waarschijnlijk heeft vooral de passage: een hele tijd erg glad, haar gerustgesteld. Ze gaat weer spelen.

Leeskwartiertje

Een paar meiden hebben de belofte losgepeuterd dat ze dat mogen maken, waarvan ze de handleiding vlot kunnen lezen. Sindsdien wordt er gesmeekt of recepten voor taart en aanwijzingen over in elkaar te knutselen poppentheatertjes alsjeblieft meegenomen mogen worden tijdens het speelkwartier. Op de rand van de zandbak nemen de dames de vakliteratuur ernstig door. 'Marsepein, wat is dat voor spul?', hoor ik naast me. 'Plakband, ik moet plakband op mijn boodschappenlijstje zetten', zucht de ander. Mooi zo!

Schattingen

De kinderen kregen een toverbonen-rekenopdracht. Hoeveel bruine bonen dachten ze dat er in een kinderhand pasten? De schattingen varieerden van twee tot driehonderdzestig tot duizend. In tweetallen werd steeds één van de vier handen daadwerkelijk gevuld. Daarna werden de bonen op tafel uitgeteld om te kijken of de schatting van zoëven klopte. Het tellen verliep geanimeerd, maar viel om de dooie dood nog niet mee. Zuchtend begon een groepje telkens opnieuw van voren af aan met tellen, om verbijsterd te concluderen, dat ze, wat ze ook deden, afwisselend tot zesenvijftig dan wel tot zevenenvijftig kwamen. De juf kon het bij de nabespreking niet laten om, wild met haar armen zwaaiend, bibberige voorbeeldrijtjes van telkens tien bonen te gaan leggen. Met dik getrokken viltstiftlijnen, zomaar op de blote instructietafel, zodat de rijen bonen in hun eigen hok geparkeerd konden worden. Afijn, misschien beklijft er iets. Morgen misschien maar eens de stenen in de wand tellen.

Handleiding

Het jongetje wou wel graag tuinkers gaan kweken in lege eierdoppen. In een rijk geïllustreerd boek over de natuur had hij precieze aanwijzingen gevonden over de te volgen handelwijze.

'Als jij nou een mooie handleiding schreef', teemde ik. 'En je maakte er een paar leuke tekeningen bij, dan zorg ik meteen voor zaad en aarde.' Verbijsterd keek hij me aan: 'Waarom maken we niet even een kopietje?'  'Omdat ik kopietjes stom vind', zei ik weinig overtuigd. 'Kopietjes zijn te makkelijk.' 'Je maakt zelf zo vaak kopietjes', zei hij onbevangen. 'Bijvoorbeeld bij rekenen, ik kan die sommen heus wel opschrijven en jij geeft toch zo vaak kopietjes.' Beschaamd boog ik het juffenhoofd. 'Ik zal gaan minderen', zei ik als was ik een verstokte roker. 'Maar schrijf jij nou toch maar eerst een nette handleiding.

Bananen uit die juffenoren!

Boven de weg hing het bord Haarlem naast het bord Amsterdamse Bos. Dit zorgde voor paniek in de bus. Hoe kon een chauffeur op de ene plek komen als er twee stonden aangegeven. Je zou het zien en beleven, straks zaten wij in Haarlem en zouden we alle pret missen! Het onderwijs, is een kwestie van je oren openzetten. Dan weetje meestal wel waar je volgende rekenles over kan gaan.

Wolfshond

'Het Amsterdamse Bos?', het anders zo stoere knaapje verschoot van kleur. 'Daar wil ik geen sportdag, daar zitten wolven!' Met de grootste moeite lukte het de juf de ergste spookbeelden enigszins uit zijn jongenshoofd te verjagen. Hij bleef zowaar zelfs gillend zitten, toen er een enorme hond een rondedansje van plezier rende om de hele op het gras zittende sportdagploeg heen. Stoer!

Chaos

Morgen is het sportdag. Het te vervoeren materiaal diende tijdig te worden klaargezet. Twee leerkrachten probeerden amechtig tien roze ballen en acht pilonnen in een zak te proppen. Twee andere bleven van en naar de gymzaal heen en weer sjouwen met  houten ladders in diverse staten van onderhoud. Nog weer een stuk of zes andere meesters dan wel juffen werden erop uitgestuurd om niet-tang, papier dan wel extra hoepels te zoeken. Toen er zich orde in de chaos begon af te tekenen werden alle materialen met vereende krachten hoog op een open kar opgetast. Morgenochtend dekzeil erover en karren maar met die handel. De Beverley Hillbillies zullen er niets bij zijn. Als ik geen les gaf aan de derde groep en dus pas halverwege de ochtend in het Bos verwacht werd, zou ik aangeboden hebben me in een schommelstoel op de berg marteltoestellen te laten vastbinden. Grijze haren wapperend in de wind. Nu zal mijn verdere bijdrage slechts bestaan uit het jureren van het frisbee-werpen.

Paaltjes

Inmiddels staan er zelfgemaakte bordjes in de plantenbak die aan de school vastgemetseld is. 'Niet plukken boef!', heeft het ene kind geschreven. 'Afblijven, van groep drie!', het andere.In mijn tijd stond er van gemeentewege : 'Jongens en meisjes weest sportief, vernielt niet, maar beschermt wat met zoveel zorg werd aangelegd.'  Ons probleem was dat we wat veel bordjes hadden in verhouding tot de totnogtoe ontgonnen vierkante centimeters. De bak lijkt nu op een Keukenhofperk. Wat daar tulpen zijn, zijn bij ons vrolijk versierde, vierkante, geplastificeerde op de boef persoonlijk gerichte vermaningen. Hopelijk zullen passerende macho-boeven geen paaltjes gaan uitrukken. Om hun lieve, handen wringende moeders, een plastic tuiltje verbodsborden aan te kunnen bieden.

Hoog weggezet

Vandaag begon de juf wat later dan normaal. En zo gebeurde het, dat ze niet besefte dat de cake waar een jarige bij zijn ronde langs de klassen op wilde trakteren, door een zorgzame volwassene bovenop de kast en dus uit haar zicht geplaatst was. Zodat betreffende jarige trouwhartig eerst een kale ronde liep, geflankeerd door twee opgewekte kornuiten. Waarna hem te binnen schoot dat er gisteren, bij de opwindende voorbereidingen, toch op enig moment sprake was geweest van een cake die er erg aantrekkelijk uitgezien had. Hij stuurde een van zijn secondanten ijlings terug naar de klas. Waarop hij zijn ronde opnieuw liep, maar nu voorzien van de juiste eetbare rekwisieten. Zodoende  werd er bar weinig door de drie knaapjes gerekend, maar een kniesoor die daar op zo'n feestelijke dag op let.

Jaap

Morgen wordt er een brief  in groep drie bezorgd, afkomstig van ene Jaap. Hij schrijft dat hij per ongeluk de laatste koe van zijn moeder geruild heeft voor toverbonen, uien en uitlopende aardappels. Hij vraagt de kinderen om raad: wat moet hij doen om aan voldoende eten te komen voor hem en zijn moeder? Kaas en melk zullen er voorlopig niet meer bij zijn en het geld is ook al op. Als volwassene die het sprookje van Jaap en de Bonenstaak door en door kent, kost het de juf moeite zich los te maken van de gebaande paden van het verhaal. Ze heeft er een berg lessen omheen bedacht. In mapjes, kisten en bakjes staan de  benodigdheden startklaar. Nu eerst eens afwachten of het onderwerp aanslaat en dan kijken welke kant de kinderen op zullen gaan. Spannend.

Wraak

In de vakantie is het speelplein opgeknapt. Eerst klommen er mannen in de metersdikke boom om alle bij storm potentieel gevaarlijke takken af te zagen. De boom staat nog, maar daar is wel zo'n beetje alles mee gezegd. Toen werden de meest opwindende speeltoestellen verwijderd. Weg dat duikelrek, opgehoepeld die glijbaan, stel je voor dat er een kind uit- of af zou kukelen met zijn kop bovenop een rubberen tegel! Vervolgens werd de bestrating vernieuwd. Dat deden de werkmannen een beetje onnadenkend. Wat zij aanzagen voor een esthetisch verantwoorde glooiing in de saaie tegelmassa, blijkt in werkelijkheid  een springschans voor kleuterkarren. Aan de ene kant afroetsjbaar, aan de andere een plek om pardoes met kar en al in een ravijn van een meter te duiken. Kleuters van een ander lanceren, daar passen juffen voor. Daar zijn ze niet voor opgeleid. Dus dat plein moet over. De boom ritselt voor wie het horen wil van genoegen. En haalt zijn kale schouders op.

Moordwapen

Gisteren, op de laatste vakantiedag, reden we over de Utrechtse brug de hoofdstad uit. Op weg naar de dichtstbijzijnde natuurstrook. Een konijntje stak recht voor onze wielen over. Het werd op zo'n anderhalve meter hoogte opgejaagd door een kauwtje. Of misschien door een roek. In ieder geval, door een grote zwarte vogel. Ik probeerde me in de vogel te verplaatsen. Was dit een geval van verregaande zelfoverschatting? Verbeeldde hij/zij zich, in vliegende vlucht happen lillend vlees uit het radeloze knaagdier te kunnen scheuren? 's Nachts in bed bedacht ik een andere oplossing. Die kauw probeerde onze Smart als moordwapen in te zetten. Was te ongeduldig om te wachten op zijn dagelijkse portie sowieso al door het voortrazende verkeer geplette dierenlichaampjes. Erachteraan bedacht ik hoe het konijn met een elegante sprong vanaf de stoep in de bosjes gesprongen zou kunnen zijn. Een slap Hollywood einde aan wat ik met eigen ogen gezien had. Hup, knus het in het plantsoen verborgen hol in. De natuur, daar hoef je tegenwoordig de stad niet meer voor uit. Dat was weer eens gebleken.

Veren

Het geschreven woord betekent bijkans alles voor de juf. Toen zij dan ook in Saskia's Dierenpaleis 'voorjaarsbollen' zag liggen, was zij weerloos. De mensen mochten beweren dat de barre winter voorbij was, als een serieuze, door de vogelbescherming aanbevolen onderneming dit vogelvoedsel aanbeval, zou de juf het aan de dieren verstrekken. Zonder een spier te vertrekken telde zij de eerste twee euro uit een lange reeks duo-euro's neer. Ze zou van dit geld al lang een hele mooie hoed met veren hebben kunnen kopen. Maar dit prefereert zij.

(foto's kunnen groter door er op te klikken)

Kiemen, maar met mate

Zoon J. heeft de leskist vandaag opgehaald bij het NME.  Waarvoor dank. De mevrouw van de uitleenbalie bleek een fikse zak uien en uitlopende aardappelknollen te hebben meegeleverd. In een rode Dirk-tas. Waar zou ze die slappe knollen betrekken? Belangrijker: hoe houd je die in de meivakantie goed?

Een aardappelknol waar de stengels en de wortels al levenslustig uitpiepen, wat moet een onderwijzeres daar tien dagen lang mee? In de donkere, droge kelder leggen?  Of beter in de groentela van de koelkast? Toch maar liever onder de, vanwege de overgang, klamme matras? En dan zeker elke ochtend kijken of er nog leven in het pootspul zit? Problemen, problemen, houdt het dan nooit op?

De macht der getallen

Erwtjes voorkiemen in een glazen potje.

Tussen de bedrijven door, snelde  juf vandaag op haar damesfiets naar het NME. Het hoofdstedelijk centrum voor Natuur en Milieu-Educatie. Zuchtend en steunend ging ze er materialen waarvan de uitleentermijn bijna verstreken was retourneren. Op niets hopend bedacht ze ineens dat men hier wellicht iets deed aan het kiemen der bonen. Ze had zich namelijk half en half voorgenomen daar haar nieuwe project aan te wijden. De mevrouw achter de balie fronste haar wenkbrauwen en trok subiet een enorme leskist uit de schappen. 

' Hier zit alles wel zo'n beetje in', bitste ze bijna. 'Bonen, bollen, tuinkers, zonnebloemzaad, lesbrieven, potjes. Ik weet alleen niet of ik op korte termijn aan voldoende uien en pootaardappels kan komen. Neemt u hem meteen mee, of lukt dat niet op de fiets?' 'Morgen kom ik hem met de auto halen', fluisterde de juf timide. Wat niet milieu-educatief verantwoord klinkt. Maar, als je in het onderwijs werkt, is het dat lekker wel.

Roetsj

Stelt u zich voor dat u op schoolreisje bent. Dat dit de uitgang is van een enorme door de lucht kronkelende kinder-vangende attractie. Een buis met aan de ene kant een bordje 'ingang' en aan de andere een bordje 'uitgang'. Je kunt er niemand in passeren. Zo nauw. En dat je daar dan persé door moet. Bij navraag bleek het reuze mee te vallen. 'Het was wel erg smerig daar binnen, maar in het begin is er een trappetje en daarna een soort glijbaan.' Een beetje zoals het leven zelf dus.

Grote vissenvakantie

In het lokaal waar zij na de herfstvakantie aantrad om een groep drie te bestieren, trof de juf twee goudvissen aan. Goddank zwommen de dieren in een, weliswaar petieterig, rechtwandig aquarium. Niet in zo'n als een dol makende lachspiegel op hen inwerkende bolwandige kom. Droef stemde dat het water troebel zag. Onmiddellijk toog de juf naar de dierenwinkel waar haar diverse vernuftige chemische preparaten werden aangesmeerd. Deze zouden patent werken waar het het verhelderen van alle soorten slootwater betrof. De winkeljuffrouw had geen woord teveel gezegd. Zienderogen kregen de beesten zicht. Toen de schoonmaker ook nog bereid gevonden werd de vissen in de kleine vakanties te voeren, leek alles rustig aan het klassendierenfront. Helaas komt de grote vakantie er met rasse schreden aan. Zo naïef om te denken dat de schoonmaker vijf weken lang elke dag langs zal komen om schoon te maken waar geen kind met zijn vette tengels aanzat, is zelfs de juf niet. Hoe moet dat nou? Bestaan er onderwater-voederbakjes? Lijkend op de langgerekte bakjes  die cavia's en parkieten boven water kunnen behappen? Juf wil weer rustig slapen. Op naar de dierenwinkel.

Grauw papier

Twintig stevige stukjes grauw geschept papier, wapperen sinds vandaag aan de klassenwaslijn.  

Op de paar gescheurde stukjes gaan we morgen uitproberen of je er duidelijk op kunt stempelen. Of je er een tekening op kunt maken. Wat dan beter staat: kleurpotlood, verf of viltstift. Daarna gaan we het verhaal van Floddertje in onze eigen woorden opschrijven. Eerst in het klad en dan, op ons zelf gemaakte papier, in het net. Dat wordt een ambachtelijke ochtend, weer eens wat anders dan hameren op een toetsenbord.

Loeihond

Het lot heeft een manier gevonden om mij onder de neus te wrijven dat ik geen luisterhond meer heb. Ergens vlakbij huilt op gezette tijden een hond. Waarschijnlijk komt deze roep naar de roedel uit de strot van het eenzame huisdier van de nieuwe buurvrouw. Het jonge ding dat, van horen zeggen, zo irritant stampend door haar appartement banjert. Als ze thuis is tenminste. Aan het geloei van die hond te horen, is ze vaak jonge-meiden-dingen-buiten-de-deur aan het doen. Oh, u denkt al te weten waar dit stukje heen gaat? Nuffige juffenklacht, eerst in de bus van de nieuwe buurvrouw en daarna op hoge poten naar de Dierenbescherming.

Mijn gedachten gaan een heel andere kant op. Als ik nou eens voorzichtig aanpap. Niet al te excentriek bemoeizuchtig Oud-Zuid probeer over te komen. Zou ik hem dan af en toe mogen uitlaten? En zou ik dan een band kunnen opbouwen met het dier? Het zou in ieder geval tot nut van het algemeen dienen.

Modderkletsen

'Juf, mag ik mijn handen wassen?', vraagt een meisje bij het buitenspelen. Ze toont me een paar roetzwarte handen. Het mag van mij.  Een paar minuten daarna zie ik haar expres lekker opnieuw met haar handpalmen door de modder kletsen. Ze zet hoopvol hernieuwd koers in mijn richting. Die denkt zeker de eeuwigdurende beweging te hebben uitgevonden.

Insmeren met modder, handen hulpeloos tonen aan juf, heerlijke, want onafhankelijke, niet gesuperviseerde tocht naar de wc. Kinderen zijn blij met kleine dingen.

Melodrama

'Ik ga me verhangen hoor! Hier ter plekke, geen mens die me tegenhoudt ', baste juf  tegen dochter L. De afzichtelijk slanke klanten van de hoofdstedelijke Bijenkorf spitsten hun oortjes en deden alsof ze niks hoorden. 'Overal leuke jassen en mij passen ze weer eens niet', zeurde juf verder.  Met de jaren zeer bedreven geraakt in de omgang met haar tot melodrama neigende moeder, nam dochter kordaat de touwtjes in handen. 'Hou je neigingen nog maar heel even in', zei ze bedaard 'en laat mij mijn gang gaan. Ik loop wel even snel wat rekjes door.' Warempel de eerste jas die zij tevoorschijn toverde, bleek een afkledende schoonheid. Bovendien kon hij dicht. Het kostte een bom duiten, maar dan had juf ook wat. En wat bleek vandaag? Het was ook nog eens een echte leerzame juffenjas. Als het motregende kwam er een fijn waas over de stof te hangen. Dan konden de kinderen naar genoegen met hun vingertje schrijven op hun eigenste juf. a, stond er ineens op haar buik. En b op haar linkerheup. En dat waren dan alleen nog maar de delen die ze kon zien.

Helende handdoek

Toen ik naar huis ging zag ik een druipnatte schuimrubberen voetbal op de houten kast liggen. Daar werd ik niet blij van. Het ding lekte grote stralen modderwater. Toen ik nog eens goed keek werd ik alsnog blij. Een zorgzame jongenshand had de bal op een (1) papieren handdoekje gevleid. Wat qua vlekken en kringen op de kast niets uitmaakte. Maar qua butsen in mijn hart ontzettend helend werkte.

Vertrouwen

Er werd een plukje vacht van Zowie's pootje  geschoren. Daarna werd het infuus geplaatst. Het bloedde nogal. Maar ze had haar hele hondenleven lang al een grenzeloos vertrouwen in de mens gesteld. Dus dat hield ze ook nu maar zo. Als wij haar zo graag wilden laten prikken door die aardige mevrouw, dan zou dat wel een reden hebben. Er ging een koddig dierenverbandje met een dessin van blauwe hondenpootafdrukken erop om het infuus. Ze likte de hand van de dierenarts voor de zekerheid nog maar eens een keertje. En toen was het over.

vrijdag de dertiende

Met het bovenzintuiglijk gehoor van de luisterhond gaat het onverminderd prima. Elk verdrietje of voorbijtrekkend depressietje van juf of een harer gezinsgenoten pikt het getalenteerde dier feilloos op. 

Niet voor niets heeft deze helpende hond  vele dienstjaren in het basisonderwijs achter de kiezen. Steeds aandachtig geluisterd en geen kind gebeten. Het zijn alleen die rotpoten die niet meer willen. Sinds de destijds zevenjarige R.,  op weg naar de gymzaal uit de rij sprong en riep: 'Juf, Zowie doet zo gek met haar voetje, ze klapt het dubbel!', is het langzaamaan bergafwaarts gegaan. Weg is de associatie met malse kippen of konijnenboutjes (met pindasaus). Al tijden. Twee soepele, gestroomlijnde, gespierde achterpootjes zijn verworden tot alle kanten opvliegende honden-hompel-strompelstokjes. Door het huis ligt een paadje van op elkaar aansluitende kleden en dekens. Over het parket lopen zonder uit te glijden is er namelijk niet meer bij. En nu is het genoeg geweest. 'Kunt u ons opnemen in uw euthanasieronde aan huis van aanstaande vrijdag?', informeerde juf afgelopen maandag zakelijk.' Zo laat mogelijk graag, ik moet werken.' Eerlijk waar dat zei ze: 'Ons' en 'Uw!' Alsof ze zelf een spuitje krijgt.

Kus

Juf mag uit haar blote hoofd de tafel van acht kunnen afraffelen, ze kan er zeker niet op staan. Juist dat kan een van haar jochies van zeven wel. Midden in de kring. Gestrekt als een kaars en langdurig. Vervolgens draait hij en passant nonchalant een paar keer rad. Niemand krijgt ook maar het puntje van zijn jongensschoen tegen zijn neus. Wij worden gekust door de door zijn gympen verplaatste lucht. Een donderend applaus stijgt op.  Wij voelen ons verbonden.

Vogelmensen onder elkaar

Er lag een hele grote diepe plas op het schoolplein.

"Afspraakje jongens', zei de juf. "Jullie gaan niet door die plas lopen. Dit was het sein waarop men gewacht had. Al snel stond de eerste tot aan zijn enkels in de blubber. Een overzichtelijke overtreding. Die snel genoeg verboden was.  Maar wat te doen met die andere jongen die met een stok als een wilde in het water stond te zwiepen... Die als een dolle zand in de plas bleef gooien? Bij navraag bleek hij het schoolplein op orde te brengen voor de eendjes. ' Ik gooi er eten in en ik maak het alvast een beetje mooi voor ze.'  Hij keek er zo oprecht en gemotiveerd bij. Juf is ook een vogelmens. Ze heeft het door de vingers gezien.

De dames eisen kwaliteit

Twee van mijn zevenjarige meisjes gingen 'even met de directie overleggen'. s Middags na schooltijd werd ik bijgepraat over waar ze mee aan waren komen zetten. De dames vonden dat ze in mijn lessen maar bar weinig kennis opdeden aangaande het rekenen. De adjunct schudde enigszins gealarmeerd een rekentest uit haar mouw. Die werd met glans door hen afgelegd. Drie erbij vijf had evenmin geheimen voor hen als acht eraf zes. Zeven op verschillende manieren splitsen? Natuurlijk juffrouw: 6+1, 3+4, 5+2, en zo konden ze nog wel even doorgaan. 'Maar meisjes, jullie weten alles perfect en jullie rekenen ook al zo lekker snel!', zei het directielid. 'Wat is nou precies jullie probleem?' 'Dat wij willen weten hoeveel 22 erbij 55 is', antwoordden ze. Oh kwam dat pas in de vierde groep? Nou dan waren ze een heel klein beetje gerust gesteld....

Wisselen

Om half negen 's ochtends krijg ik geen hand. In plaats daarvan spert hij zijn mond open en blikt afwachtend omhoog. Ah, er zit een tand los. Deze situatie inspireert mij. Ik buig naar hem over en trek mijn bovenlip op. (Moet het weer meteen over mijn eigen tanden gaan?  Waarom gun ik dat kind zijn gebitstriomf niet?) 'Driedelige brug', poch ik. 'Dat kunstje van jou, kan ik ook. Alleen moet ik er inmiddels dik voor betalen. Geen goud meer te bekennen. Als dat zo doorgaat, toon ik met de dag jonger.' 'Jij hebt anders onderin nog heel veel goud', zegt hij. En zoekt een plaatsje in de kring.

Diplomaatje

Ik zit in de gymzaal naast een jongen die niet mee mag gymmen. Wegens wangedrag heeft hij de opdracht een leerzaam observatieverslag te maken. 'Zoek de kinderen die zich heel goed gedragen en maak daar een tekening van', zeg ik. Zuchtend begint hij een vriend te tekenen die een handstand uitvoert. De kameraad staat gestrekt als een strijkplank tegen de muur geplakt. Dan werpt hij een schuin oogje op mij en begint een mollig vrouwtje met krulhaar te tekenen. De dame heeft een zachte uitstraling.  'Wil je er even boven schrijven: juf is heel lief?', vraagt de aanbiddellijke hypocriet zacht. 'Dat helpt je toch niet hoor', knor ik chagrijnig. Maar binnen vijf minuten huppelt hij frank en vrij rond in zijn gymtenue. Ra, ra hoe kan dat?

Dierenwinkel

Vijf uur 's middags. Het zwakste moment van de dag. Eigenlijk heeft de juf zin in een stevig kopje erwtensoep dan wel snert. Hoe zou het, in deze vrieskou,  de vogelen des velds vergaan? 'Dag mevrouw van de dierenwinkel. Heeft u ook strooivoer voor de vogeltjes in mijn achtertuin?' 'Dat ligt eraan mevrouw, wat zitten er voor vogels in die stadstuin van u?' 'Nou, wat er zoal rondvliegt in de hoofdstad: een roodborstenpaar, spreeuwen, merels, koolmezen, duiven, kauwen.' 'Dan heb ik voor u een zak universeelvoer, dat lusten ze allemaal graag.'  'O, en die grote, groene papegaaiachtigen,daar heb ik verleden week nog die pinda's voor gekocht. Lusten die dat ook?' 'Nee, dan zitten we bij de wat duurdere zak. Daar zitten insecten en vruchtjes door.' 'Doet u mij dan maar twee zakken. Van elk een.' 'Dat maakt zes zoveel.' 'O jee, mag ik dat pinnen?' 'Ja, dan komt er twintig cent bij wegens een aankoop onder een tientje...' 'Goedemiddag mevrouw.' 'Prettige avond mevrouw'. Bij thuiskomst is het te donker om nog te strooien. Dat geeft maar ratten. Ik leg de duurste zak onder de lamp. Van die insecten valt geen spoor te bekennen. Die zijn waarschijnlijk industrieel vermalen. Maar ik heb er alle vertrouwen in. Morgenochtend, om zeven uur, sta ik in mijn ochtendjas te strooien.

Vorstje

We gaan buiten spelen. Zelfs in de grote stad vriest het vijf graden. Het jongetje met de twee linkerhanden wijst met zijn gebolde buik in mijn richting. Hippend van ongeduld. Hij wil op zoek naar bevroren plassen. Nu. Die lastige rits staat tussen hem en zijn kwartiertje vrijheid in. Maar een juf dient op te voeden en zelfstandig te maken, herinner ik mij vaag van voor de kerstvakantie. 'Je mag op de warme gang blijven staan tot het je zelf gelukt is je rits dicht te doen ', zeg ik. Uit mijn ooghoeken volg ik vanaf het schoolplein zijn ongecontroleerde steeds wanhopiger worsteling met de panden van zijn jas. Dan kan ik het niet langer aanzien. Ik stuur een van de meisjes op hem af. Een seksistische actie mijnerzijds. Maar de boog kan niet altijd gespannen staan. Juf gaat wel weer leren ritsen en veters strikken en politiek correct doen, als  de dooi inzet.

Bekentenis

"Heb jij een idee wie er laatst voer in het aquarium gegooid heeft?" Stilte. Daarna: "Ik misschien? Hoeveel juf? Drie handjes? Dan was ik het echt niet. Ik heb maar twee gedaan."

Crime passionel in het aquarium

Ik kom na drie dagen in dienst. De goudvissen zwemmen raar hoog in de bak. Af en toe steken ze hun oranje snuitjes amechtig boven water uit. Zo moet het gegaan zijn: iemand heeft handenvol eten in de bak gestrooid. Liefdevolle poging tot moord. Na schooltijd snel ik naar de dierenwinkel. De dame achter de toonbank leeft mee en blijkt bereid de werking van een electriek vissenkomstofzuigertje te demonstreren. Met dit apparaatje zou het schoonmaken van de meest vervuilde bak een peulenschilletje worden. "U sluit het simpel aan op het slangetje van de pomp en alles komt in orde!"
Jammer genoeg lukt het de dame aan geen kant de plastic onderdelen op enigszins logische wijze in elkaar te schroeven. De plastic onderdelen vliegen alle kanten op. Rijen diervriendelijke klanten proberen op te rukken naar de kassa."Ik kom morgen wel terug" , zeg ik. "Dan probeer ik in de tussentijd die chemicalieën wel uit die beloven dat ze het vuil naar de oppervlakte van de kom stuwen, waar het vervolgens gemakkelijk weg te vangen is. Doet u mij ook maar zo'n fijn schepnetje." Weer terug in de klas koortsachtig de helft van het water verschoond. Alle vuil dat omhoogkomt via het schepnet afgevoerd. De ramen aan de binnenkant van de bak gezeemd. Nu rest slechts hopen.

Geheime tunnels

Hij loopt al dagen te smalen. Dat hele sinterklaasfeest is onzin. Hem kun je hoogstens wakker maken voor een diepte-excursie over internet. Desnoods voor een ongeremde, verboden renpartij door de schoolgangen. Hij is al zes en hij snapt werkelijk niet waar al die 'kleintjes' zich over lopen op te fokken.  Tot vijf december. Dan is hij de deskundige, die me precies weet aan te wijzen waar de geheime pietengang is. Een diepe, waarschijnlijk donkere tunnel, die de ene school met de andere verbindt. Heel praktisch voor de Sint. Zo kan hij snel en door geen kind gezien, van de ene plek naar de andere komen. Hij klimt op de vensterbank en priemt met een vingertje richting een van de buurscholen. 'Kijk, want al onze Pieten liepen net die kant op, en ik heb ze nog niet zien terug komen.'  Hem zal die Sint niet voor het lapje houden. Hij blijft op zijn post tot hij dit raadsel voor eens en altijd ontsluierd heeft.

planning voor morgen...

Zo kwam het, dat er nu twee Saroma-puddingen op school in de koelkast stonden. Een aardbeien en een frambozen. Die moesten morgen in het restaurant verkocht worden. Zou dat simpel gaan als ik de ijsschep mee nam? Dat ze dan spontaan gave bolletjes pudding zouden gaan scheppen?Was ik bereid mijn ijsschep (nog van oma geweest) hier aan te wagen? Hoe zou een en ander zich ontwikkelen in combinatie met kant en klaar gekochte pannenkoeken en poedersuiker? De hamvraag: gaf het over het algemeen veel troep als 22 kinderen 20 pannenkoeken met schaartjes in vieren knipten? Zou het jonge volkje bereid zijn gedisciplineerd af te rekenen met chocolademunten? Om die munten daarna weer bij mij, het gezag, in te leveren ter voortzetting van de (af)rekenlessen? Of zat ik geheel uit vrije wil een ontzettende pan in elkaar te draaien die zou eindigen in moord om een koude pannenkoek? Zou het helpen dat er inmiddels een papier klaar lag waarop het uitserverend personeel bij moest houden welke waren de klanten daadwerkelijk bereikten? Morgen zal de juf het eerlijk opbiechten.

scherp

'Dokter Oetker', leest ze. Leest ze? Sinds wanneer kan dat kind lezen? 'Hoe doe je dat?', vraag ik. 'Ik zie het aan dat mannetje', is het antwoord. Het is een vrouwtje, onderwijs ik, 'geen mannetje. Dat zie je aan het haar.' Maar ze heeft evengoed een scherp waarnemingsvermogen. Daar zal ze nog plezier aan beleven. En ik, als juf, aan de zijlijn hopelijk ook.

Vies

Het heeft de Sint behaagd net voldoende chocolade in de schoentjes van de kinderen te stoppen om te zorgen voor bruinig vette vingertjes. Tweehonderdtwintig. Als bonus ontving eenieder een blauw potlood met een gammel gummetje aan de achterkant. Het gummetje bleek zowaar te werken, maar een behoorlijk puntje kon geen mens aan de andere zijde slijpen. En zeker geen juf. Zelfs niet met een elektrische slijpmachine. Dio mio man, heeft die juf dan nooit normaal werk?

Kruit

Innig vergenoegd, heeft juf op haar vrije dag drie Sinterklaas/ganzenborden in elkaar geflanst. Om morgen mee te laten spelen tijdens de rekenles. Een fikse baal pepernoten zal ingezet worden als pionnen en fiches. In de koelkast liggen twee pakken supermarkt-pannenkoeken zich warm te lopen om uitgeserveerd te worden in de restauranthoek. Dan hebben we het nog niet gehad over de vijf in te zetten netjes chocolademunten. Of over de uit de folder van V&D geknipte Sinterklaasfiguren. Verstevigd met het papier waarvan de tasjes van de 'Nespressoclub' gemaakt zijn, zijn het poppenkastpoppen geworden. Nu het Sinterklaaskruit waardig, didactisch verantwoord, proberen te verschieten.

Varkens zijn ok

'Viezerik, jij stinkt naar rotte vis, jij eet varken. Ze hebben heel veel snot in hun neus en ze liggen altijd in de modder!' Twee piepjonge Amsterdammertjes van verschillende vlees-denominatie vliegen elkaar achter in de klas bijkans naar de strot. Ik spring ertussen.  'Onmiddellijk ophouden over varkens. Een plakje ham kan heerlijk zijn. Als je ervan houdt tenminste... Ik wil hier nooit meer een slecht woord over een varken horen!' Na de middagpauze komt de vleeseter als een overwinnaar binnen. 'Lekker gegeten juf! Varkensworst tussen mijn boterham.' Per ongeluk toch weer geluisterd. Geef me wijsheid.

Gedetineerde

'Wat is er nou?, vraag ik aan de zesjarige. 'Waarom loop je andere kinderen te vangen en te schoppen?' Ik heb hem mokkend gedetineerd in de motregen. Naast me op een muurtje. Hij draait zijn hoofd woedend weg. Na een minuutje komt hij er toch maar mee op de proppen: 'Ik wilde met G. spelen, maar zij wil nooit', zucht hij droevig. Ik maak de match moeiteloos. 'Ja hoor, wat gaan we spelen?', vraagt ze. Ze stuiven hand in hand door de plassen weg. En nu maar hopen dat hij oppikt hoe je een prettig contact legt.

Hervatting

Met het grootste gemak loog juf op deze plaats vrijwel dagelijks de waarheid aan elkaar. Ze begon al te denken dat dat een speciaal talent van haar was. Nu blijkt dat het makkelijker schrijven is over charmante ontboezemingen van jonge kinderen, dan over door pubers op haar afgevuurde propjes, gummen en kritische opmerkingen. Een toevallig opgevangen : 'Moet je kijken wat een dikke poten dat wijf heeft', vertelt minder makkelijk na dan een direct: 'Lekker zacht ben jij en je hebt ook hele mooie grote grijze haren'. Juf gaat het maar weer zoeken in een vrijwel dagelijks verslag van haar belevenissen in een derde groep basisschool. Met flashbacks naar het VMBO, uitsluitend op dappere dagen.

Remmen los!

'Zeg schat', zei partner H. een weekje terug. 'Nu toon je je toch wat erg van je wereldvreemde kant! Ik weet niet of je het weet, maar het adres van je website staat op je CV en je bent druk aan het solliciteren. Ik ben zo vrij geweest je laatste huilerige aflevering tijdelijk te parkeren onder de noemer: drafts. Zodra je een nieuwe baan hebt, zal ik de echtelijke censuur opheffen. In jouw en mijn financieel belang." Dus lezer, vanaf dit weekend gaan bij juf Aukje de remmen als vanouds los. Wat zij nog niet verdrongen heeft over haar VMBO-belevenissen, zal zij melden. Ter lering ende vermaak.

Yoga

Vandaag een kop koffie over het volle bureau van een collega uitgestort. Zijn klas kon de grap wel waarderen: een juf en een meester aan het redderen en documenten aan het droogdeppen. En zij eersterangs zitplaatsen. Toen een stapel belangrijke papieren op de vloer uiteen laten waaieren. Gelukkig uit het zicht, want op de gang. Verschillende keren heen en weer gelopen omdat ik verzuimde na te denken over wat ik ook alweer van plan was te gaan doen. Misschien is yoga iets.

Pijn

Naast de auto van de juf, dook een in doorweekt colbert gestoken volkomen kale man op. Hij drukte zijn vochtige neus nog net niet plat tegen het zijraampje. Wel belette hij haar bij school weg te rijden. Wantrouwend draaide zij het raampje op een piepkleine kier, hoewel dat iele kereltje haar natuurlijk niets kon maken. Wie weet echter, was dit een creatieve nieuwe overvaltactiek. Zijn natte kornuiten konden wel achter een boom staan. Een stalen voorwerp in de knuisten... 'Het is een heel brutale vraag die ik u nu ga stellen', toeterde de meneer angstige verwachtingen wekkend door het spleetje. 'Ik doe het toch maar gewoon. Ik heb een hele grote injectie in mijn arm gekregen ziet u. Zonet.  En nu heb ik dus ook hele erge pijn. Ik moet snel naar de apotheek op de Meeuwenlaan. Wilt u me brengen?' Die smoes was verre van waterdicht. Iedereen wist dat juffen pas op huis aan gingen, als alle apotheken van Amsterdam hoog en breed gesloten waren. Hoewel pijn het beoordelingsvermogen natuurlijk flink aan kon tasten. Toch maar een dotje gas gegeven en weggestoven. Dan maar geen barmhartige Samaritaan.

Een fijne vakantie gewenst

Een uur geleden heb ik huilend en op hoge toon staan kijven tegen leerlingen die mij achterna stormden toen ik trachtte de klas met enige waardigheid te verlaten. Het is bijna herfstvakantie, ik heb de eindstreep net niet gehaald. Nu zit ik in het kantoortje van de dames van de administratie. Ik mag helpen brieven vouwen. Als ik precies goed vouw, komt straks het desbetreffende adres exact voor het doorzichtige venstertje van de envelop tevoorschijn. Het is een lekker werkje. Dit zou ik uren vol kunnen houden. Misschien durf ik straks wel weer in de spiegel te kijken en nieuwe mascara op te doen. Ik moet er niet aan denken dat ik me nu door de IJ-tunnel richting huis zou moeten storten. Die muren zitten veel te dicht bij elkaar voor een juf in in een Smart in deze toestand. Ik denk aan alle juffrouwen Frans, Duits en Engels die me wenend voorgegaan zijn. Sommigen opgesloten in de bezemkast, anderen achternagezeten met de meetlat. Een buitenissig gilde. Ineens staan er twee leerlingen uit de zo temperamentvol verlaten klas naast mijn stoel. Het korte toespraakje dat ze gaan houden klinkt oprecht: 'Juffrouw, wij willen onze verontschuldigingen aanbieden. Dit was niet onze bedoeling. Wij weten dat u nieuw bent, dat u nog veel moet leren  en dat u daarvoor ook uw best doet. Wij zien ook al wat verbeteringen bij u...' Ik antwoord dat ik blij ben dat ze dat nog voor de herfstvakantie zijn komen zeggen. 'Maar ik ga jullie niet zonder meer gewoon weer les geven. Eerst gaan we met elkaar praten. Jullie zeggen wat jullie willen en kunnen bieden. Ik doe hetzelfde. Pas als ik akkoord ga met de opgestelde regels, kunnen we eventueel weer verder met Duits en Nederlands.' Daar kunnen ze het wel mee eens zijn, ze knikken plechtig. Vervolgens wensen ze me 'een hele fijne vakantie juffrouw!'

Doorgeladen

'Heeft u dat ook wel eens?', vraag ik aan de de school bezoekende agent van politie. 'Dat u steeds denkt: ik zou nu van dit grote zeeschip kunnen springen alleen om te kijken wat er dan gebeurt?" De agent kijkt mij afwachtend aan. De cursus -rustig blijven als de verdachte rare taal uitslaat- heeft hij waarschijnlijk met zeer goed gevolg afgesloten. 'Net zoiets heb ik met uw dienstpistool', wauwel ik door in de koffiekamer. 'Dat ik dan steeds denk: wat zou hij doen als ik dat pistool stiekem afpak. Niet dat ik het echt ga doen', voeg ik er voor de zekerheid aan toe. 'Want die dingen zijn tegenwoordig al vrij snel schietklaar, dacht ik.' 'Die dingen zijn onmiddellijk schietklaar', antwoordt oom agent. 'Bovendien breng ik heel veel tijd door op de schietbaan, moet mevrouw weten.' 'Maar u herkent dat gevoel dus niet', probeer ik nog een laatste sociale-praatjes-draai aan mijn ontboezemingen te geven. 'Nee, ik heb van dit soort neigingen totaal geen last ', zegt de man vriendelijk.' 'Het was prettig kennis met u te maken.' 'Van hetzelfde', mompel ik en tap nog maar een gratis cappuccino.

Bonding

Wat zit dat joch daar toch te pielen? Het ziet er in ieder geval niet uit alsof hij vlijtig aan zijn weektaak werkt. Bij nadere beschouwing blijkt hij iets bleeks, langs en rekbaars rond een stokje te winden. Volledig geconcentreerd. Ik ga naast hem zitten, wat hem de stuipen al aardig op het lijf jaagt.  Als ik aan het stokje begin te rukken, heeft hij het helemaal niet meer. 'Niet doen, niet doen, ik wil niet dat u het gaat weggooien', roept hij. 'Het heeft me uren gekost om die elastiekjes aan elkaar te knopen.' 'Ik gooi het niet weg, ik ben zelf een hele getalenteerde bollenwinder', schep ik op. 'Ik wil gewoon ook even.' Aarzelend laat hij de stok los. Tenslotte is hij bereid een college elastiekjes aan elkaar binden aan mij te geven. Kees de Jongen, maar dan anders.

Streep

Vandaag kon een leerling nog net de prullenbak bereiken. Hij zag letterlijk groen en geel. Onmiddellijk rende juf heen en weer met van een keukenrol gescheurd, nat gemaakt papier.

Tot zo ver niets bijzonders. Dat joch was  ziek, moest verzorgd en dan snel naar huis. Toen hij weer een klein beetje uit zijn ogen kon kijken vertrok hij. Wat daarna gebeurde vond juf pas echt curieus. Blijkbaar werd het de plicht van het onderwijzend personeel geacht nog waardevolle artikelen uit de ondergekotste vuilnisbak te vissen. Hoe kwamen die artikelen daar zult u zich misschien afvragen? Tja, dat is weer het onderwerp voor een volgend stukje... 'Ik ga hem niet pakken!', snerpte een meisje. "Maar ik moet die halve tramkaart terug, anders kan ik niet naar huis. U moet dat pakken juf, voor mij is dat te vies.' En nou moet juf een hoop, maar zelfs zij trekt soms een streep in het zand. Dit was er dan eindelijk een.

Zielig verhaal

'Je kunt een krakerig geluidje horen', zegt de tandarts. "Steek je hand op, als je wat voelt. Dan verdoof ik je wel even bij.' Geruime tijd later wankel ik de stoep van zijn bloeiende praktijk af. Liever beval ik in één nacht van meerdere kinderen, dan met een bloederig gaasje tussen mijn kaken geklemd in lijn 12 te zitten, denk ik verbeten. Thuisgekomen kondig ik aan dat ik 'Waarschijnlijk binnen niet al te lange tijd ga huilen.'

Mijn familie knikt meewarig en suggereert dat ik misschien beter met een aspirientje achter de overgebleven kiezen onder de wol kan gaan. Vervolgens maakt men zich ijlings uit de voeten. De volgende ochtend word ik grieperig wakker. Waar tot voor kort een wortelpuntontsteking zijn warme holletje had, werkt mijn lichaam druk aan herstel. Maar moet er bij dit werk in uitvoering echt zo gebonkt worden?

Wat mij betreft krijgt hij een acht+

We zijn met een groep collega's uit eten in het restaurant van het ROC. Aan  onze tafel doemt een in keurig zwart pak gestoken bleke adolescent op. 'Ik zal u vertellen wat we vanavond voor u op tafel gaan zetten', begint hij zwierig. 'Ten eerste een stukje tonijnfilet op een, op een... Dat is een beetje een moeilijk woord begrijpt u...' hij spiekt tersluiks op een verfrommeld briefje dat hij in zijn klamme rechterhandpalm blijkt te klemmen. Hij rolt met zijn ogen. 'Een macedoine de légumes', kraait hij plots opgelucht en fonetisch. 'Gevolgd door een lichte, maar krachtige bouillon', stoot hij dan uit. Vervolgens debiteert hij een waarschijnlijk tien keer gerepeteerde passage, over de wederwaardigheden van een boutje parelhoen. Zwetend zoekt hij wederom telkenmale steun bij zijn briefje. 'Joh, gooi dat vodje toch weg, vertel het nou maar gewoon', stel ik voor. Dit ziet hij, wat hem tot eeuwige eer strekt, als spelbrekerij van een domme volwassene. Hij stottert gewoon door tot we alles van de receptuur rond het stukje wild weten.

Als ik hem bij het uitserveren van het toetje vraag waarom een paar borden wel van een rood siroopje zijn voorzien en andere niet, geeft hij een mij zeer goed bevallend antwoord. 'De siroop was op', zegt hij. Heeft iemand ooit een betere verklaring uit de mond van een ober horen komen? 

Toets 2

'Ik weet wel hoe het komt dat bijna niemand Duits wil leren', zegt een jongen die ik vandaag een toets afneem. Ik maak een mentale notitie: het verhaal over de geringe animo voor de lessen Duits, doet klaarblijkelijk nogal de ronde... 'Het zijn de opa's en oma's', gaat hij verder. 'Die kunnen die Duitsers niet uitstaan. Dus wij kleinkinderen hebben er ook moeite mee. 'Trouwens', gaat hij in één verwarde adem door; iedereen met meer dan één paspoort, die moet maar ophoepelen.' Een conclusie waarvan ik gehoopt had dat de opa's en oma's die inmiddels, en zeker in dit verband, hadden afgezworen.

Avondje uit

'Ga jij maar vast naar de kassa van de bioscoop', zei het onderwijsvriendinnetje. 'Bestel twee kaarten voor de film die over die zigeuners gaat. Laat mijn kaartje bij de kassa achter, ik kom wat later.' 'Twee maal voor die zigeunerfilm', zei ik dus politiek volledig incorrect, maar de boodschap kwam evengoed over. De aardige meneer achter de computer begon als een razende op zijn toetsenbord te rammelen. Almaar 'Zigeuner' zigeuner', mompelend. 'U bent denk ik bij de verkeerde bioscoop mevrouw', concludeerde hij tenslotte.

Toen het collegaatje twee cappuccino's later aan kwam sjokken, had ik de hoop op een film al opgegeven. De door haar bedoelde film bleek in tweede instantie over het circus te gaan. Over vooroordelen gesproken. Bovendien draaide hij 's middags en niet op woensdag.We hebben de avond uit armoede verder doorgebracht in het café. Aan de thee met nacho's. Misschien geen doorsnee combinatie, maar morgen moet ik werken. Uit plichtsbesef volg ik het alcoholloos regime van de topatleet.

Anger Management

We bekijken "Anger Management', met Jack Nicholson. "Hebben we geen andere film juf?', vraagt een stel meisjes. Als ik antwoord dat dit een nuttige film is, en echt de enige die we op dit moment draaien, gaan ze zitten mokken. Eerst laten ze een paar talentvol knallende boeren. Met inspanning van al mijn krachten houd ik een reactie binnen. 'Een film, daar hoeven we niet voor naar school te komen. Die kunnen we thuis ook wel bekijken', mort het opstandige jonge volkje. Twee meisjes trekken inmiddels spuitbussen als pistolen. Ze beginnen er enorme wolken van iets adembenemends uit te vernevelen. Of het hier om deodorant of een goedkope eau de toilette gaat, wordt mij onvoldoende duidelijk. Ik zet de bovenramen flink open. Deze eigengereide tegenzet van het bevoegd gezag wordt beantwoord met opstandig rillen en bibberen. Het is een kille dag. De verwarming moet aan en die ramen moeten juist dicht en niet open. Na de strijd nog geruime tijd te hebben voortgezet met als wapens: snoepjes, boterhammen en verzoeken om naar het toilet te mogen, laten de eerste leerlingen zich meeslepen door het verhaal. Het is dan ook een Oscarwinnaar, die Jack Nicholson. Tegen het eind van de film zingen ze uit volle borst mee. Ze zijn zelfs in zo'n goede stemming gekomen dat ze beginnen te helpen de tafels weer ongeveer op hun plek te smijten. Eindelijk, men troept naar buiten. Ik kan toetsen gaan nakijken. Boven de eerste tien ervan staat: mevrouw T. had ons niet opgegeven wat we moesten leren. Vandaar dat we alle antwoorden fout hebben. Het onderwijs, iedere dag anders.

Toets 1

Mijn vuurdoop als surveillant. Jongens die ik alleen als mini-macho ken, zitten als gedrilde domineeszoontjes lijkbleek in het niets te staren. Als een vreemde het me verteld had, zou ik het nooit geloofd hebben. Zodra ze de papieren op hun tafel hebben liggen ontwaken ze uit hun verstarring en komen steunend in beweging. Nu blijkt dat er her en der essentiële hulpmiddelen vergeten zijn. De een mist een gum, de tweede heeft geen puntenslijper. Een derde maakt van de verwarring gebruik om 'ongezien' zijn waarschijnlijk goed gevulde agenda op tafel te leggen. Ik heb er, met mijn mede-surveillant de handen vol aan. Wij sluipen heen en weer om spullen af te pakken en vlakgommen aan te reiken. Een eerstegroepertje blijft herhaaldelijk zijn vinger opsteken om me naar zijn tafel te lokken. 'Ik snap die vraag niet', fluistert hij telkens radeloos. "Wat is dat juf? Een pictogram?'of: 'Wat bedoelen ze nou met die gekke zin?'  Ik fluister terug dat hij eerst de vragen moet gaan beantwoorden waarvan hij het antwoord zeker weet. De lastige vragen moet hij open laten of pas aan het eind doen. Het dringt niet tot hem door. Met grote angstogen blijft hij mij de vele voor hem onbegrijpelijke passages in de tekst aanwijzen.

Vandaag wil hij van mij bij hoge uitzondering maar één ding: deugdelijk onderwijs. 

Tuiltje

Stuurs duwt ze me twee zojuist in de les 'bloem' vervaardigde boeketjes onder de neus. 'Welke vindt u het leukst?', vraagt ze. 'Die met die sprietjes', antwoord ik naar waarheid. 'Dan is die voor u', zegt ze. Tegenwicht voor minstens vijf ammunitie-tampons. 

Simpel

'Zeg', vertel ik mijn schoonzus, 'nou werd er al een enorme tampon door de klas gesmeten, hoe schat jij de ontwikkelingen in? Denk je dat ik vorderingen maak?' 'Kind, in mijn tijd plakten we de inhoud van hele pakken maandverband op het schoolbord van de Engelse lerares', antwoordt ze nog nagenietend. 'Zij vroeg in zo'n geval steevast of het bord even vrijgemaakt kon worden voor haar in krijt uitgevoerde vervoegingen van Engelse werkwoorden. Vervolgens ging ze stoïcijns door met de les. Dat werkte perfect. Iedereen was tevreden.' Soms zijn de dingen zo simpel.

Natte propjes

'Juf, mag ik alstublieft, alstublieft zo'n lekker schoolpennetje?'

 'Waarom jongen, je hebt toch zelf al een pen?'  'Ja, maar die pennen van school. Ik weet niet hoe ik het uit moet leggen. De naam van de school staat er zo mooi op. Ze rollen zo lekker over het papier. Ik kan er veel mooier mee schrijven.' 'Vooruit dan maar, hier heb je je schoolpennetje. Hang het niet aan de grote klok. Straks wil iedereen er een.' Even later zie ik hem met de huls van de gesloopte pen tussen zijn getuite lippen geklemd rondsluipen.  Keihard schiet hij natte propjes naar gillende wegstuivende meisjes.  Ik ben betrokken geraakt bij wapenhandel.

100%

'Dat wijf is niet helemaal 100%', zegt hij. Hij kijkt erbij als een veldheer die vanaf zijn briesend ros de troepen toespreekt. Laat niemand het wagen te beweren dat er aan dat nieuwe mens geen steekje los zit! Ze heeft het gewaagd hem te verplaatsen naar een ander plekje. Alleen omdat hij een beetje praatte. De hele les blijft hij sputteren. Letterlijk uit het veld geslagen incasseer ik zijn sarcasme. Dit komt nooit meer goed, denk ik. Later in de week komt hij naar me toe voor een complimentje. 'Deed ik het goed juf? Was ik rustig? Werkte ik goed door?' Ik moet nog veel leren.

Nog meer kokos

Als een cicade in de boom boven mijn hangmat.  Zo irritant en aan een stuk door krijst dat kind. Nee, niet waar. Niet aan een stuk. Om haar wijde omgeving in te peperen hoe verlammend haar geluid werkt, houdt ze soms een minuutje haar viswaffel gesloten. Ze last een pauze in om met des te meer macht verpletterend toe te slaan.

'Je ruikt lekker!', zeg ik tegen haar. Ze mag de schrille stem van een dolgedraaide krekel bezitten. Ze heeft het uiterlijk van een naar kokos geurende antilope. Meteen houdt ze me een pot haargel voor. Van schrik smeer ik veel te veel van het spul op mijn haren. Sindsdien heb ik ze nog niet willen wassen. 

Rutte's kokosmat

Mark Rutte geeft op de vrijdagochtenden les op een VMBO-school. Hij wil af van de rode lopertjes die tijdens normale werkbezoeken voor hem worden uitgerold. In 'de Wereld Draait Door', mocht hij het stralend komen vertellen. Dat hij samen opwerkt met een leraar Mens en Maatschappij, zou hij beseffen dat dat ook een rood lopertje is? Nou vooruit: een rode kokosmat.

Protectie

'Wat is er met u aan de hand?' Twee mij onbekende meisjes komen aangestoven. Ze doorgronden in een oogopslag mijn armzalige situatie. Amechtig sta ik moed te verzamelen tegen de muur van mijn eigen klaslokaal. De buitenmuur wel te verstaan. Jolige cafégeluiden dringen luid en duidelijk tot mij door.

'Laat ons maar even.'  Tenslotte zijn zij vierdeklassers, ze hebben een hoge positie in de school-hiërarchie. 'Weet u wat wij vinden? Die kinderen moeten blij zijn dat ze Duits krijgen. Ze moeten stoppen zo strontvervelend tegen u te doen. Hadden wij maar zo'n kans gehad als zij. In onze tijd gaf er helemaal niemand Duits'. Ze werpen me ouwelijke blikken toe. Dan stevenen ze me voorbij. Even later hoor ik ze op hoge toon te keer gaan. Een vreemde stilte daalt neer. Er wordt klaarblijkelijk naar ze geluisterd. Wat zou hun 'protectie' op regelmatige basis ongeveer kosten?

Veilig.

'Niet dat ik jullie leuk vind vandaag. Ik wil niet dat iemand mij vals van vleierij beschuldigt. Wat ik ga doen, doe ik alleen voor mezelf. Vat het niet op als een voorstel het vuren te staken. Deze grote, cadeau gekregen doos chocola moet op. Bonbons gaan op mijn heupen hangen. Ik zie ze liever op die van jullie.' Verbijsterd rukt iemand het folietje van het A.H.-zeebanket en begint uit te delen. Door  het lokaal gaat een golf van goedkeurend smakken. Aan het eind van de les komt er een meisje naar me toe. 'Pas op juf, er zitten er nog net zeven in. Ze staan daar onbeheerd voor het grijpen. Straks pikt iemand er één.' Alle zeven veilig met mij de pauze ingegaan. De slag gewonnen. Nu de oorlog nog.

Sorry

Mijn lokaal ligt pal tegenover de keuken. De leerlingen maken daar de heerlijkste hapjes. Vandaag bakken ze cake. Smekend kijken en vleiend met mijn ogen rollen is mij wel toevertrouwd. Ik heb het kunstje in mijn leven geregeld met succes toegepast. Dat het me ook hier direkt een hapje op zou leveren had ik niet meteen verwacht.
Als vier meisjes me een papieren zakje voorhouden waar ik een nog stomend baksel uit mag kiezen, zeg ik iets doms. 'Jullie hebben er toch niet op gespuugd?' Wat ik jolig bedoel, wordt hoog opgenomen.
'Waarom zegt u dat nou juf? Dat is toch weer helemaal niet aardig van u? Wij zouden u toch nooit kwatcake geven?'
Ik val van schrik bijna voor ze op mijn knieën en begin sorry's te stotteren.
Vijf minuten later hoor ik ze in de gang verderop nog tegen hun vriendinnen aanblazen. 'En toen zei ze sorry, sorry, sorry. Ze krijgt nooit meer wat. Alsof wij kwatcake bakken!'
Kwatcake: wat een taalgevoel!

Hoera!

Hij valt in de categorie 'bewerkelijk'. Als hij probeert me staande te houden in de gang, vermoed ik dan ook onraad. 'Juf, ik wil u graag even spreken.' 'Dat kan, wat is er?', zeg ik plichtmatig, mij ondertussen gezwind voort haastend. 'Blijf nou even staan, niet iedereen hoeft het te horen! U was toch jarig?' Daar ik in zijn klas heb getrakteerd, kan ik moeilijk anders dan bevestigend antwoorden.
Hij gaat op zijn tenen staan en begint in mijn oor te fluisteren. 'Houdt u van chocola?' 'Chocola wordt nog eens mijn ondergang', antwoord ik naar waarheid. Trots zegt hij, dat hij dat wel dacht en dat hij me daarom een grote doos bonbons gaat geven. Die heeft hij al gekocht, maar hij is vergeten hem mee te nemen. Hij vindt het belangrijk dat ik het vast weet, van die doos. Dat die er dus aan komt. Dan heb ik iets om me op te verheugen.

Geluk

Het eerste lesuur. Vandaag staan er een stuk of vijf op het programma. Een rustig dagje dus.
De eerste vijf minuten, probeer ik o.a. te zeggen dat de vloer netjes moet zijn, voor de leerlingen naar een volgende les mogen. Omdat ik aan geen kant boven het opstandig gekakel uitkom, is het mooi meegenomen dat ik de boodschap in duidelijke blokletters op het bord heb gezet.
Als ik even naar de gang moet om een paar meisjes te helpen die daar lekker rustig werken, blijkt er een fragmentatiepopcornbom afgegaan te zijn.
Vijf minuten voor de bel gaat, wijs ik naar de regel over opruimen op het bord. Niemand begint te redderen.
Als de bel daadwerkelijk gaat, en de deur gesloten blijft, stijgt een geweeklaag uit vele kelen op. Men heeft een wiskundetoets, wat juf zich wel niet verbeeldt om hen zo lang op te houden?
Juf verbeeldt zich niets, juf wacht af. Uit alle macht visualiseert zij een schone vloer. Dat schijnt volgens sommigen te helpen. Ondertussen is de volgende klas flink op de deur van het lokaal aan het bonken. Nog niet eerder toonde een groep zo'n gretigheid om zich toegang te verschaffen tot mijn les. Dank God voor collega's. De verse groep wordt liefderijk door de buurman opgenomen. Ze zinken bij hem weg in een TMF-clip, uitgeworpen op een smartscreen.
Groep een ondertussen, begint verdeeld te raken. Sommigen manen de juf inmiddels zeer strenge straffen op te leggen aan leerlingen die niet op tijd luisteren. Iemand pakt schuchter de bezem: 'Niet om u een plezier te doen, maar omdat we een belangrijke wiskundetoets hebben!'
Als juf altijd zo blij zou zijn met mensen die haar geen plezier willen doen, was zij een heel gelukkig mens.

Eerste VMBO-tekst

Rottaal

De leerlingen stormen de Duitse les binnen.
Vlak voor mijn les, zijn er twee lesuren uitgevallen.
Die zijn, al improviserend, door een collega gevuld met het vertonen van een leerzame documentaire.
Over het nationaal-socialisme en W.O. twee.
Weet juf wel, dat er een man geleefd heeft die Hitler heette?
'Dat was een slimme man, maar toch een hele slechte. Een eersteklas idioot.'
Ik knik en bereid me voor op een schot voor open doel.
'En die vent sprak Duits! En nou wilt u toch dat wij die rottaal leren!'
Walgend wordt her en der de Hitlergroet geparodieerd.
Ik begin aan een uitleg over Duitsers die kozen voor het fascisme. Over meelopers met en tegenstanders van het systeem.
Meesmuilend hoort men mij aan.
Het duurt nog lang voor het weer rustig is in de klas.

Dia's

'Waarom kent u de namen van uw eigen kinderen niet eens?', vraagt hij verontwaardigd.
Hij bedoelt de zestien namen van de leerlingen in mijn mentorklas.
Niet de namen van de ongeveer honderd leerlingen die ik verder nog per week aan me voorbij zie paraderen.
De schat...
Er staat hem nog veel reden tot verontwaardiging te wachten.
Op de basisschool haspelde ik steevast tegen de herfstvakantie konstant dertig procent van de namen door elkaar.
Mijn bloedeigen tweeling krijgt soms gedachteloos de naam van de huishond toegevoegd.
Partner H. noemde ik ooit per abuis Jan.
Maar dat was tegelijk het hoogtepunt van mijn afwezigheid.
Om een goede indruk te maken heb ik mezelf huiswerk gegeven.
Koortsachtig bestudeer ik minutenlang schimmige vellen vol vale zwaar verouderde pasfoto's.
Op de fiets prevel ik de reeksen namen: Cassandra, Danny, Joerie, Sylvia en Edje.
Ondertussen projecteren mijn hersenen een bijpassende dia op de langsrazende roze tegels der hoofdstedelijke fietspaden.
Het is een wonder dat ik de oprijklep van het pontje totnogtoe feilloos gevonden heb.
Geestelijk op de tast.

Hond

Toen haar hond drie was, deed haar vader hem weg. Naar vreemde mensen. Terwijl het nog wel de liefste hond van de hele wereld was. Het kon niet anders, dat begreep ze wel, haar ouders gingen destijds uit elkaar. Ze konden niet goed genoeg meer voor het beest zorgen. Beest ja, het was een hele grote hond. Maar lief... Als zij nog elke nacht aan hem dacht, zou dat dan betekenen dat hij in zijn mand ook nog steeds aan haar dacht?
Hij had haar altijd als enige verdedigd, dus het zou kunnen?
Ze wist niet of ze het moest hopen of juist niet.

Puberneusjes

Vrijdagmiddag hebben de leerlingen een B.B.Q.georganiseerd. Om de opening van het schooljaar feestelijk in te luiden.
Als groentje krijg ik een overzichtelijke taak: uitscheppen van zalmsalade. Minutenlang zie ik slechts omgekrulde puberneusjes aan me voorbij trekken. Haastig op weg naar de hamburgers en de kipsaté. De Supersize-Me bekers Cola gaan te grif van de hand.
Mijn marktkooplui-genen kunnen dit niet op zich laten zitten.
'Verse zalmsalade', begin ik te gillen. 'Bijzonder smakelijk. Je moet het geproefd hebben.' Ik mime er zelfs bij.
Als een van de leerlingen , waarschijnlijk om mij een plezier te doen een klein likje wil proberen, heb ik meteen drie volgende klantjes.
Zo gaat het steeds, als één kind een klein schepje uit mijn bak blieft, willen de omstanders ook.
Zullen mijn lessen ook zo gaan?

Ongevraagd advies

Ze blijft in het lokaal hangen aan het eind van de les. Begint een moederlijk gesprekje.
'Een van die vorige juffen kon het echt niet. Die is nou weg.'
Ik: 'Vertel, wat kon ze niet? Misschien kan ik er wat van leren.'
'Ze raakte hysterisch om elk grapje, die bleef nou nooit eens rustig.'
Ik: 'Geef eens een voorbeeld! Wat bedoel je met een grapje?'
'Nou, we hadden de deur van de klas op slot gedaan terwijl zij er in haar eentje nog in zat. En voor extra hadden we de bezem schuin tegen de deur geklemd. Plus wat lijm op haar stoel. Toen ging ze als een halve gek op de deur staan bonken. Schreeuwend en gillend.'
Ze kijkt nog steeds verbaasd als ze het vertelt.
Ik besluit ter plekke mijn mobieltje hele werkdagen met me mee te zullen gaan sjouwen. Voor het geval dat.
Wat heeft een mens op crisismomenten tenslotte aan een dure telefoon die voor dood in een onbereikbaar lockertje ligt?
'Hallo, hier juf Aukje. Even geen details vragen graag. Ik zit met twee componentenlijm vastgekleefd aan een tafeltje.
Kom onmiddellijk noodrantsoen brengen. Bij voorkeur gevulde koek.'

Toeval?

Vandaag was mijn eerste 'echte' dag op de nieuwe school. Een pittig dagje, laten we het daar maar op houden. Thuisgekomen bleek ik mail te hebben van een oud-leerling die destijds mijn gedachten nogal druk bezet hield... Post die maanden geleden door hem geschreven was en die ik, via zijn vader, nu pas ontving. Een citaat uit de brief:

Ik heb de kleinste kamer,
Maar ik heb wel de meeste ramen van de kamers.
Want ik heb zeven ramen en en de anderen één.

Het kind heeft natuurlijk gelijk. Het is altijd maar net hoe je tegen iets aankijkt. Hoezo pittig? Leerzaam, enerverend, boeiend en interessant, dat was mijn eerste schooldag.

Want een man mag niet huilen...

Juf  keek er van op toen ze vandaag een cavia in een kooitje op het bureau van een manager aantrof.

Mag het honderdmaal een groenschool zijn.

Op haar vraag of het beestje misschien verdwaald was, kreeg zij te horen dat het hier een  Jehova-getuige in een bontjasje betrof. Het diertje had met zijn voorpoot ergens tussen beklemd gezeten. Misschien een voordeur, maar meer waarschijnlijk de kaken van een moordlustige mede-cavia. Nu hielden de mannen al rooster-makend een oogje in het zeil. Niet dat ze verder waren aangedaan.

Nieuw gevaar

Op deze school slepen niet de juffen of ouders met het meubilair. Ik hoef niet bang te zijn om door mijn rug te gaan. Het zware werk wordt verricht door het Onderwijs Ondersteunend Personeel.

Een beetje juf zoekt echter subiet nieuw gevaar.

Dit seizoen heb ik dus hijgend overjarige stickers losgeweekt met oplosmiddel voor viltstiftvlekken. Niet inademen, kan longschade veroorzaken waarschuwde de fabrikant paniekerig op het etiket. Hoe kan een mens stoppen met ademen als zij hijgt? Om de kwalijke dampen te verdunnen de ramen flink opengezet.

Broek en paard

Toen ik zijn straat inreed omdat ik mijn spullen kwam verhuizen, kwam ik de oud-leerling van inmiddels acht jaar oud tegen.
'Heb je het al gehoord?', brulde ik hem door het open raampje van de Smartmobiel toe.
'Ik ga op een school werken waar ze een paard hebben. En ook slangen.'
Mijn enthousiasme werd enigszins misprijzend ontvangen.
Ja, knikte hij beleefd, hij was inmiddels op de hoogte.
Maar of ik niet liever zijn billen even wilde zien?
Dan kon ik zelf waarnemen hoe de zon had huisgehouden op het vel van zijn rug.
Vrijwel onmiddellijk liet hij zijn broek zakken.
Gelukkig stond zijn moeder erbij.

Een nieuw schooljaar en een nieuw begin

Tijdens de vakantie in Griekenland schoot het af en toe ineens door haar hoofd. Zo komt het dat zij met de mondhoeken druipend van de fetakaas trillend schwere Wörter heeft zitten reciteren.
De kogel is door de kerk: vanaf nu is juf; juf Nederlands en Duits. En leerlingenbegeleider. Op een VMBO-groenschool.
Een groenschool, een school waar ruimte is ingeruimd voor een inwonend paard. Waar ratten, slangen, vissen, pompoenen en kroppen sla gedijen. Waar een kruidentuin ruist en geurt als rondom een Middeleeuws nonnenklooster.
Daar juf ruim na de oorlog in het verzet gegaan is, heeft zij zich nooit overmatig aangetrokken gevoeld tot de Duitse taal. Voorlopig lijkt het verstandig als zij zich zet op een dieet van louter Duitse literatuur.
Eerst Berlin Alexanderplatz maar eens ontspannen opnieuw bekijken.

Gedicht door meisje B.

de hemel is mooi
de hemel is lelijk
als je ruzie hebt gehad
en dat is vervelend

Bende

Mijn hoofd loopt om. Links en rechts laat ik kasten leeg trekken en lades soppen. Dit wordt anders waargenomen.
'U bent gewoon gemeen bezig', snikt een van mijn favorita's. 'Eerst zegt u: ga maar lekker tekenen en nou moet ik ineens toch rekenen.'
'Dat kan ik niet gezegd hebben', snib ik defensief terug. 'Dit is een school, hier wordt helemaal nooit lekker getekend. Alles moet hier leerzaam zijn.'
Ik zet mijn visvrouwenarmen nog net niet in mijn zij.
Zij komt ook lekker op stoom. 'Dan loog u dat van dat lekker tekenen. U zegt gewoon maar wat!'
Daar heeft ze een punt.
'Voor deze ene keer', capituleer ik om erger te voorkomen. 'Ga dan in vredesnaam maar tekenen.'
En met geheven hoofd stap ik bovenop mijn dure doos Rembrandtkrijtjes.

Reclamebrokjes

Over de post ontving de juf een zak hondenbrokken.
Afzender: het Legermuseum.
Binnenkort gaat de gezellige Nederlandse familiefilm 'Snuf de hond in oorlogstijd' in première.
De trouwe herdershond beschikt over een geweldige neus waarmee hij menige vredesmissie tot een goed einde snuift.
De betreffende brokken zou hij kunnen lokaliseren in nog volledig gesloten fabrieksverpakking.
Wist de schooljeugd trouwens dat de handige dolfijn inzetbaar is bij het opsporen van menige mijn?
En wat verwachten de knapen en meiden van Nederland: kunnen vier leerlingen net zoveel trekken als een strijdkameel?
Neem contact op met het bureau reserveringen van het Legermuseum en boek een leerzaam bezoekje.
De legerbrokken gaan vanavond nog naar de luisterhond. Van dat bezoekje zal het wel niet komen.

C

'Ja, maar c + c, dat kan ook best 6 zijn', zegt hij.
Hij zal bedoelen dat hij zelf pas zes is.
Een zesjarige, die zijn juf voor volgend schooljaar aan het uittesten is.
Net iets te gretig antwoord ik: 'bedoel je soms de c die 3 is?'
Hij knikt minzaam.
Ik kan maar beter zorgen dat ik hem het komende jaar een paar bladzijden voorblijf.

Veel

Ze komt vlak naast me lopen.
'Juf', zegt ze.
'Weet jij of er meer zandkorrels of meer mensen op de wereld zijn? En dingen, hoe zit het met de dingen? Hoeveel dingen zijn er precies op de wereld?'
Even later, als we bij de zandbak zijn, wil ze weten hoeveel fossiele resten van zeeëgeltjes hier ongeveer zullen liggen. Ze is bang dat we er teveel vinden en dat ze op zullen raken.
'Elke duizend jaar worden er weer nieuwe gemaakt en die kunnen we wel weer vinden, bemoedigt ze me.'
Ik word duizelig. We wankelen terug naar school.

Hert

Tenminste dit plastic hert rust nu dan toch in grazige mosterdweiden.
Alle kinderen hebben hun deksels en bakjes dit weekend mee naar huis.
Tegen twee dagen school zonder schoolkinderen is geen plant bestand.
Hopelijk kunnen er morgen al meer dieren in een dekseltje springen.

Karretje

Juf zat ooit te bulderen van het lachen bij het zien van een aflevering van Dertig Minuten (A.Ederveen)
Een sullig hondje werd door handenwringende mensenouders rondgereden in een electrisch invalidenkarretje.
'Je gaat met je spot naar bed', waarschuwde mijn oma al. Daarmee wilde ze zoveel zeggen als: blaas maar niet zo hoog van de toren, je weet nooit hoe het loopt.
De boemerang des levens raakt nu zelfs de luisterhond.
Daar kan partner H. mooi over schrijven.
Klik dus op deze link en u bent weer zo'n beetje op de hoogte.

Hotdog

Volgende week komen de kinderen die het volgend schooljaar in mijn groep zullen zitten, officieel kennis maken.
Sommigen besluiten dat het beter is dat moment niet af te wachten. De aanval is nog altijd de beste verdediging. De eerste klap een daalder waard.
'Een hotdog, dat is gewoon een broodje paardenlul!' Het wordt me in het passeren door een zevenjarige toegebeten. Dat ik maar weet dat hij zich geen knollen voor citroenen zal laten verkopen.
Waarvan acte.

Koeksoorten

Om mij de koekjes van het lijf te houden, deel ik traktaties van jarigen uit. Vandaag aan Roeland.
'Roeland, jongen, wil je liever een chocolade sprits of een puur scholiertje?'
Paniek. 'Ik weet niet wat je bedoelt juf!'
'Of je die grote koek met die golven wilt, of die kleine met dat glimmende chocolaatje erbovenop geplakt.'
'Doe maar die met die golven.'

Duvel

Vlak voor het moment dat de diagnose: onomkeerbare uitval in de achterpoten wordt gesteld.
Juf Aukje heeft het in haar hoofd gehaald haar dier een feestelijke strijdkar te laten trekken.
Weliswaar is het kind dat zo dadelijk in de kar plaats zal nemen beslist licht te noemen.
Weliswaar trekt een kittige jonge tekkelachtige aanstonds mee.
Weliswaar bestaat de beloning (nu nog buiten beeld) uit magere HEMA-worst.
Maar toch. Soms weet je ineens weer waar de uitdrukking; alsof de duvel ermee speelt vandaan komt.

Schoolreisje

Na het dagje Dolfinarium, weer met alle kinderen in de bus, maakte zich een ontspannen prinses-Irene-stemming van de juf meester.
Een vader van een kind begon de chauffeur aanwijzingen te geven over de te volgen route. Juf ging er van ganser harte in mee.
'Natuurlijk, links voorsorteren!', riep ze. 'Meneer hier weet waar hij over praat, hij is in deze polder geboren.'
'Op jullie verantwoording', riep de bestuurder en gooide het stuur om.
Even later betwijfelde de goede man vals monkelend de juistheid van deze beslissing.
Hij wilde maar één ding: keren.
Het moment voor vijf jongens en een meisje om aan te kondigen te willen plassen. Meteen graag, want ze hielden het echt niet.
Binnen de minuut stonden de schapen wild te plassen in de berm.
Dat had de Ouderraad nog een lieve duit kunnen kosten.
De tijd drong, wij keerden veel later dan de chauffeur wilde. Waarna de TomTom meteen dwingend maande tot opnieuw keren.
Kregen we alsnog gelijk. Terwijl de prikklok van zijn baas bijna hoorbaar tikte, onderging hij het stoïcijns.
Een man met engelengeduld.
Als hij een boordtoilet koopt en belooft zijn GPS meteen aan te zetten, wil juf hem volgend jaar weer op de bus.

Lenteschoonmaak

"Wat heb je gedaan met de troep die uit je laatje puilde? Heb je dat nou een beetje netjes weggewerkt?'
'Eigenlijk een beetje wel ja...'
'Netjes, het moet wel netjes! Je moet de helft minstens weggooien.'
'Ok, dan stop ik het in een grote zak en dan neem ik het mee naar huis.'
'Ik wil niet dat je vader en moeder merken wat een bende het hier is.'
'Ik leg die zak wel onder mijn bed.'
'Daar vinden ze hem.'
'Nee, die vorige heeft ze ook niet gevonden.'
'Ik wil hem niet onder je bed.'
'Bovenop de kast dan, daar kijkt ze nooit.'
'Breng hem snel naar de gang, voor ik spijt krijg.'
'Ja juf.'

Transactie

De school organiseert een rommelmarkt voor 'het goede doel'.
Loffelijk initiatief. In het onder de leerkrachten verspreide reglement staat echter dat kinderen niet zelf voor geld iets mogen kopen. Ouders dan wel verzorgers zijn de enigen die de portemonnee mogen trekken.
Daar veel ouders werken is dit een regelrecht rampenscenario.
'Juf!', komt D. op me afgestormd. 'Ik bedoel : Aukje!'
Een vergissing in aanspreektitel die zijn verwarring treffend uitdrukt.
'Ik heb een knuffel gezien, een leuke, maar ik heb geen geld...'.
'Waar is dat ding', zeg ik zo onaangedaan mogelijk. "Ik koop hem voor je, maar het geld wil ik terug. En als je niet betaalt, moet je de vloer van de klas dweilen. Twee maal.'
Hij vindt het best.
Vijf minuten later staat hij hijgend en verwilderd opnieuw voor mijn neus.
'Wat zei je nou?Krijg je €75,00 of €0,75 van me?'
De schooljuffrouw in mij wil op dat moment maar twee dingen: een schoolbord en een krijtje.
Ik krijg bijna mijn zin.
Hij vraagt of ik het even op zijn hand wil schrijven. Dan kan hij het niet opnieuw vergeten.

in de war en paniek

Wel even groter klikken

Ik ben door de war juf, schrijft de een.

Ik raakte in paniek, de ander.

Eerst boven de opgave. Bij nader inzien verkiest ze schriftelijke communicatie vanuit de hokjes van de tabel.

Omdat ze zeker weet dat een echte juf daar  op zoek zal gaan naar antwoorden.

Doosje

'Waarom staat die broodtrommel op je tafel jongen? We zijn aan het rekenen.'
'Dat is mijn brood niet juf, dat zijn mijn rupsen.'
'Rupsen stikken in dichte trommels. Je moet een gaatje open laten.'
'Ik wil niet dat ze ervandoor gaan!'
'Zet die doos op een kier, of breng ze naar buiten! Nu!'
'Nou heb ik ze nog laten vallen ook...'
Voor ze allemaal gevangen en buiten op een struik geplaatst zijn, is de les voorbij.
Op naar het volgende intermezzo.

Goede doelen

'Ik ben nog wel een kind met een platte tv', zegt ze.
'Ik heb heus wel wat rommeltjes liggen voor arme kinderen.'
Ze snuift en gaat achterstevoren op haar stoeltje zitten.

Boos

Wat hebben de kinderen in groep vier geleerd? Ik ben er benieuwd naar. Vandaar dat ik de opdracht geef een kort opstel over dit onderwerp te schrijven. Gecorrigeerd en keurig getyped zal het aan het rapport dat naar de ouders gaat worden toegevoegd.
Zoekt men de waarheid dan moet men soms even slikken.
Ik heb de tafels van vermenigvuldiging geleerd, schrijft menigeen braaf.
Taal op Maat vond ik stom, schrijft een enkele durfal.
Plotseling een dreun voor mijn hoofd.
Ik heb geleerd dat ik voor boze juffen niet bang hoef te zijn, schrijft L.
Staat hier: veel geschreeuw en weinig wol of: ze valt uiteindelijk toch wel mee.
Aangeslagen probeer ik haar in een voor mij zo gunstig mogelijke richting te sturen.
Dat vindt ze totaal onnodig, ze laat het zo.
Er staat wat er staat en daar moet de juf het maar mee doen.

Verpletterende Boete

Als het het telefoonboek van New York geweest was, was het me ook gelukt. In één soepele beweging scheurde ik de Donald Duck, jaargang 2004, nummer 21, doormidden.
Hiermee het slechte voorbeeld gevend op minstens de volgende gebieden.
Ten eerste: vernieling van andermans eigendom.
Ten tweede: ongegeneerd ten toon spreiden van drift.
De eigenaar van het tijdschriftje kwam binnen de kortste keren verhaal halen.
Wist juf wel dat de DD die ik van zijn vriend had afgepakt eigenlijk van hem was?
En wat of ik eraan dacht te doen? Op welke termijn?
Heeft er nog iemand het onderhavige nummertje in bezit?
Oh, die kinderen te zullen kunnen verpletteren met mijn vindingrijke en elegante genoegdoening!

Ondervraging

Pal voor mijn woning rollen groepjes pubers uit een touringcar.
Ik registreer het uit mijn ooghoeken als ik na een ochtendje werken naar binnen wankel.
Wat komen ze doen? Bestuderen wat er van plan Zuid geworden is? Of komen ze voor de coffeshop twee straten verder?
Er wordt aangebeld. Tegenover me staan vijf jongeren, bloknootjes in de aanslag.
'Mogen wij u iets vragen mevrouw?'
'Natuurlijk jongens, vraag maar', zet ik me schrap.
'Zou u dit een voortuin willen noemen?'
Ze wijzen een beetje misprijzend op mijn geveltuintje. Mijn met duizendschoon, goudsbloemen, rozen en lavendel gevulde trots.
'Natuurlijk', bits ik, 'hoe zou je het anders willen noemen?'
Ze maken allemaal een aantekening: Voortuin: aanwezig.
'En dan nog een vraagje: beschikt u over een achtertuin?'
'Ja', hou ik het kort.
'Dan de laatste vraag, die is een beetje persoonlijk. Verkeert deze achtertuin in: slechte, gemiddelde, of goede staat van onderhoud?'
Ik aarzel.
'Geeft u gerust uw eigen mening', animeren ze.
'Goed', zeg ik, 'zeer goed.'
Ik sluit de voordeur.

Tenue

Onze gymjuf is de zachtaardigheid zelf. Dit wil niet zeggen dat ze geen duidelijke regels stelt.
En handhaaft.
Correcte gymkleding, ze staat erop.
Twee jongens komen al in de kleedkamer met me overleggen.
'Juf, ik ben mijn spullen vergeten, zegt de een. Denk je dat ik mijn korte broek en mijn shirt aan kan houden?'
En benauwd:' Zie ik er wel uit als een gewone jongen die naar gym gaat?'
De ander vergeet om de haverklap zijn schoenen. Omdat hij last van voetwratjes heeft, is dat een echt probleem. Hij mag niet meedoen zonder gympen.
Ik denk de zaak met de vader voor eens en altijd geregeld te hebben. We hebben het zelfstandig maken van zoonlief op dit punt gewoon opgegeven. De tas zal mij telkenmale door een volwassene persoonlijk overhandigd worden.
Zo ook vandaag.
Alleen jammer dat de appel niet ver van de boom blijkt te vallen.
Uit de tas rollen twee hagelwitte rechterschoenen maat 34.
Een tennis- en een sportexemplaar.
Hij is nog lang bezig met zijn pogingen zijn linkervoet in een van de schoenen te wurmen.

Lente 3

Klik voor heel erg veel groter...

Lente 2

Lente 1

Scherp

Door twee weken meivakantie vergat de juf glorieus dat ze in het onderwijs zat.
Vanaf vandaag geen twijfel meer: ze staat op scherp.
Deze laatste periode voor de grote vakantie zullen er voornamelijk indrukwekkende punten op de I gezet worden.
Om erin te komen, hierboven wat voorbeelden van kinderwerk.
Vers van de lentepers.