dinsdag, september 30, 2008

Anger Management

We bekijken "Anger Management', met Jack Nicholson. "Hebben we geen andere film juf?', vraagt een stel meisjes. Als ik antwoord dat dit een nuttige film is, en echt de enige die we op dit moment draaien, gaan ze zitten mokken. Eerst laten ze een paar talentvol knallende boeren. Met inspanning van al mijn krachten houd ik een reactie binnen. 'Een film, daar hoeven we niet voor naar school te komen. Die kunnen we thuis ook wel bekijken', mort het opstandige jonge volkje. Twee meisjes trekken inmiddels spuitbussen als pistolen. Ze beginnen er enorme wolken van iets adembenemends uit te vernevelen. Of het hier om deodorant of een goedkope eau de toilette gaat, wordt mij onvoldoende duidelijk. Ik zet de bovenramen flink open. Deze eigengereide tegenzet van het bevoegd gezag wordt beantwoord met opstandig rillen en bibberen. Het is een kille dag. De verwarming moet aan en die ramen moeten juist dicht en niet open. Na de strijd nog geruime tijd te hebben voortgezet met als wapens: snoepjes, boterhammen en verzoeken om naar het toilet te mogen, laten de eerste leerlingen zich meeslepen door het verhaal. Het is dan ook een Oscarwinnaar, die Jack Nicholson. Tegen het eind van de film zingen ze uit volle borst mee. Ze zijn zelfs in zo'n goede stemming gekomen dat ze beginnen te helpen de tafels weer ongeveer op hun plek te smijten. Eindelijk, men troept naar buiten. Ik kan toetsen gaan nakijken. Boven de eerste tien ervan staat: mevrouw T. had ons niet opgegeven wat we moesten leren. Vandaar dat we alle antwoorden fout hebben. Het onderwijs, iedere dag anders.

maandag, september 29, 2008

Toets 1

Mijn vuurdoop als surveillant. Jongens die ik alleen als mini-macho ken, zitten als gedrilde domineeszoontjes lijkbleek in het niets te staren. Als een vreemde het me verteld had, zou ik het nooit geloofd hebben. Zodra ze de papieren op hun tafel hebben liggen ontwaken ze uit hun verstarring en komen steunend in beweging. Nu blijkt dat er her en der essentiële hulpmiddelen vergeten zijn. De een mist een gum, de tweede heeft geen puntenslijper. Een derde maakt van de verwarring gebruik om 'ongezien' zijn waarschijnlijk goed gevulde agenda op tafel te leggen. Ik heb er, met mijn mede-surveillant de handen vol aan. Wij sluipen heen en weer om spullen af te pakken en vlakgommen aan te reiken. Een eerstegroepertje blijft herhaaldelijk zijn vinger opsteken om me naar zijn tafel te lokken. 'Ik snap die vraag niet', fluistert hij telkens radeloos. "Wat is dat juf? Een pictogram?'of: 'Wat bedoelen ze nou met die gekke zin?'  Ik fluister terug dat hij eerst de vragen moet gaan beantwoorden waarvan hij het antwoord zeker weet. De lastige vragen moet hij open laten of pas aan het eind doen. Het dringt niet tot hem door. Met grote angstogen blijft hij mij de vele voor hem onbegrijpelijke passages in de tekst aanwijzen.
Vandaag wil hij van mij bij hoge uitzondering maar één ding: deugdelijk onderwijs. 

zondag, september 28, 2008

Tuiltje

Stuurs duwt ze me twee zojuist in de les 'bloem' vervaardigde boeketjes onder de neus. 'Welke vindt u het leukst?', vraagt ze. 'Die met die sprietjes', antwoord ik naar waarheid. 'Dan is die voor u', zegt ze. Tegenwicht voor minstens vijf ammunitie-tampons. 

Simpel

'Zeg', vertel ik mijn schoonzus, 'nou werd er al een enorme tampon door de klas gesmeten, hoe schat jij de ontwikkelingen in? Denk je dat ik vorderingen maak?' 'Kind, in mijn tijd plakten we de inhoud van hele pakken maandverband op het schoolbord van de Engelse lerares', antwoordt ze nog nagenietend. 'Zij vroeg in zo'n geval steevast of het bord even vrijgemaakt kon worden voor haar in krijt uitgevoerde vervoegingen van Engelse werkwoorden. Vervolgens ging ze stoïcijns door met de les. Dat werkte perfect. Iedereen was tevreden.' Soms zijn de dingen zo simpel.

donderdag, september 25, 2008

Natte propjes

'Juf, mag ik alstublieft, alstublieft zo'n lekker schoolpennetje?'
 'Waarom jongen, je hebt toch zelf al een pen?'  'Ja, maar die pennen van school. Ik weet niet hoe ik het uit moet leggen. De naam van de school staat er zo mooi op. Ze rollen zo lekker over het papier. Ik kan er veel mooier mee schrijven.' 'Vooruit dan maar, hier heb je je schoolpennetje. Hang het niet aan de grote klok. Straks wil iedereen er een.' Even later zie ik hem met de huls van de gesloopte pen tussen zijn getuite lippen geklemd rondsluipen.  Keihard schiet hij natte propjes naar gillende wegstuivende meisjes.  Ik ben betrokken geraakt bij wapenhandel.

maandag, september 22, 2008

100%

'Dat wijf is niet helemaal 100%', zegt hij. Hij kijkt erbij als een veldheer die vanaf zijn briesend ros de troepen toespreekt. Laat niemand het wagen te beweren dat er aan dat nieuwe mens geen steekje los zit! Ze heeft het gewaagd hem te verplaatsen naar een ander plekje. Alleen omdat hij een beetje praatte. De hele les blijft hij sputteren. Letterlijk uit het veld geslagen incasseer ik zijn sarcasme. Dit komt nooit meer goed, denk ik. Later in de week komt hij naar me toe voor een complimentje. 'Deed ik het goed juf? Was ik rustig? Werkte ik goed door?' Ik moet nog veel leren.

Nog meer kokos

Als een cicade in de boom boven mijn hangmat.  Zo irritant en aan een stuk door krijst dat kind. Nee, niet waar. Niet aan een stuk. Om haar wijde omgeving in te peperen hoe verlammend haar geluid werkt, houdt ze soms een minuutje haar viswaffel gesloten. Ze last een pauze in om met des te meer macht verpletterend toe te slaan.
'Je ruikt lekker!', zeg ik tegen haar. Ze mag de schrille stem van een dolgedraaide krekel bezitten. Ze heeft het uiterlijk van een naar kokos geurende antilope. Meteen houdt ze me een pot haargel voor. Van schrik smeer ik veel te veel van het spul op mijn haren. Sindsdien heb ik ze nog niet willen wassen. 

woensdag, september 17, 2008

Rutte's kokosmat

Mark Rutte geeft op de vrijdagochtenden les op een VMBO-school. Hij wil af van de rode lopertjes die tijdens normale werkbezoeken voor hem worden uitgerold. In 'de Wereld Draait Door', mocht hij het stralend komen vertellen. Dat hij samen opwerkt met een leraar Mens en Maatschappij, zou hij beseffen dat dat ook een rood lopertje is? Nou vooruit: een rode kokosmat.

Protectie

'Wat is er met u aan de hand?' Twee mij onbekende meisjes komen aangestoven. Ze doorgronden in een oogopslag mijn armzalige situatie. Amechtig sta ik moed te verzamelen tegen de muur van mijn eigen klaslokaal. De buitenmuur wel te verstaan. Jolige cafégeluiden dringen luid en duidelijk tot mij door.
'Laat ons maar even.'  Tenslotte zijn zij vierdeklassers, ze hebben een hoge positie in de school-hiërarchie. 'Weet u wat wij vinden? Die kinderen moeten blij zijn dat ze Duits krijgen. Ze moeten stoppen zo strontvervelend tegen u te doen. Hadden wij maar zo'n kans gehad als zij. In onze tijd gaf er helemaal niemand Duits'. Ze werpen me ouwelijke blikken toe. Dan stevenen ze me voorbij. Even later hoor ik ze op hoge toon te keer gaan. Een vreemde stilte daalt neer. Er wordt klaarblijkelijk naar ze geluisterd. Wat zou hun 'protectie' op regelmatige basis ongeveer kosten?

maandag, september 15, 2008

Veilig.

'Niet dat ik jullie leuk vind vandaag. Ik wil niet dat iemand mij vals van vleierij beschuldigt. Wat ik ga doen, doe ik alleen voor mezelf. Vat het niet op als een voorstel het vuren te staken. Deze grote, cadeau gekregen doos chocola moet op. Bonbons gaan op mijn heupen hangen. Ik zie ze liever op die van jullie.' Verbijsterd rukt iemand het folietje van het A.H.-zeebanket en begint uit te delen. Door  het lokaal gaat een golf van goedkeurend smakken. Aan het eind van de les komt er een meisje naar me toe. 'Pas op juf, er zitten er nog net zeven in. Ze staan daar onbeheerd voor het grijpen. Straks pikt iemand er één.' Alle zeven veilig met mij de pauze ingegaan. De slag gewonnen. Nu de oorlog nog.


zondag, september 14, 2008

Sorry

Mijn lokaal ligt pal tegenover de keuken. De leerlingen maken daar de heerlijkste hapjes. Vandaag bakken ze cake. Smekend kijken en vleiend met mijn ogen rollen is mij wel toevertrouwd. Ik heb het kunstje in mijn leven geregeld met succes toegepast. Dat het me ook hier direkt een hapje op zou leveren had ik niet meteen verwacht.
Als vier meisjes me een papieren zakje voorhouden waar ik een nog stomend baksel uit mag kiezen, zeg ik iets doms. 'Jullie hebben er toch niet op gespuugd?' Wat ik jolig bedoel, wordt hoog opgenomen.
'Waarom zegt u dat nou juf? Dat is toch weer helemaal niet aardig van u? Wij zouden u toch nooit kwatcake geven?'
Ik val van schrik bijna voor ze op mijn knieën en begin sorry's te stotteren.
Vijf minuten later hoor ik ze in de gang verderop nog tegen hun vriendinnen aanblazen. 'En toen zei ze sorry, sorry, sorry. Ze krijgt nooit meer wat. Alsof wij kwatcake bakken!'
Kwatcake: wat een taalgevoel!

donderdag, september 11, 2008

Hoera!

Hij valt in de categorie 'bewerkelijk'. Als hij probeert me staande te houden in de gang, vermoed ik dan ook onraad. 'Juf, ik wil u graag even spreken.' 'Dat kan, wat is er?', zeg ik plichtmatig, mij ondertussen gezwind voort haastend. 'Blijf nou even staan, niet iedereen hoeft het te horen! U was toch jarig?' Daar ik in zijn klas heb getrakteerd, kan ik moeilijk anders dan bevestigend antwoorden.
Hij gaat op zijn tenen staan en begint in mijn oor te fluisteren. 'Houdt u van chocola?' 'Chocola wordt nog eens mijn ondergang', antwoord ik naar waarheid. Trots zegt hij, dat hij dat wel dacht en dat hij me daarom een grote doos bonbons gaat geven. Die heeft hij al gekocht, maar hij is vergeten hem mee te nemen. Hij vindt het belangrijk dat ik het vast weet, van die doos. Dat die er dus aan komt. Dan heb ik iets om me op te verheugen.

Geluk

Het eerste lesuur. Vandaag staan er een stuk of vijf op het programma. Een rustig dagje dus.
De eerste vijf minuten, probeer ik o.a. te zeggen dat de vloer netjes moet zijn, voor de leerlingen naar een volgende les mogen. Omdat ik aan geen kant boven het opstandig gekakel uitkom, is het mooi meegenomen dat ik de boodschap in duidelijke blokletters op het bord heb gezet.
Als ik even naar de gang moet om een paar meisjes te helpen die daar lekker rustig werken, blijkt er een fragmentatiepopcornbom afgegaan te zijn.
Vijf minuten voor de bel gaat, wijs ik naar de regel over opruimen op het bord. Niemand begint te redderen.
Als de bel daadwerkelijk gaat, en de deur gesloten blijft, stijgt een geweeklaag uit vele kelen op. Men heeft een wiskundetoets, wat juf zich wel niet verbeeldt om hen zo lang op te houden?
Juf verbeeldt zich niets, juf wacht af. Uit alle macht visualiseert zij een schone vloer. Dat schijnt volgens sommigen te helpen. Ondertussen is de volgende klas flink op de deur van het lokaal aan het bonken. Nog niet eerder toonde een groep zo'n gretigheid om zich toegang te verschaffen tot mijn les. Dank God voor collega's. De verse groep wordt liefderijk door de buurman opgenomen. Ze zinken bij hem weg in een TMF-clip, uitgeworpen op een smartscreen.
Groep een ondertussen, begint verdeeld te raken. Sommigen manen de juf inmiddels zeer strenge straffen op te leggen aan leerlingen die niet op tijd luisteren. Iemand pakt schuchter de bezem: 'Niet om u een plezier te doen, maar omdat we een belangrijke wiskundetoets hebben!'
Als juf altijd zo blij zou zijn met mensen die haar geen plezier willen doen, was zij een heel gelukkig mens.

donderdag, september 04, 2008

Rottaal

De leerlingen stormen de Duitse les binnen.
Vlak voor mijn les, zijn er twee lesuren uitgevallen.
Die zijn, al improviserend, door een collega gevuld met het vertonen van een leerzame documentaire.
Over het nationaal-socialisme en W.O. twee.
Weet juf wel, dat er een man geleefd heeft die Hitler heette?
'Dat was een slimme man, maar toch een hele slechte. Een eersteklas idioot.'
Ik knik en bereid me voor op een schot voor open doel.
'En die vent sprak Duits! En nou wilt u toch dat wij die rottaal leren!'
Walgend wordt her en der de Hitlergroet geparodieerd.
Ik begin aan een uitleg over Duitsers die kozen voor het fascisme. Over meelopers met en tegenstanders van het systeem.
Meesmuilend hoort men mij aan.
Het duurt nog lang voor het weer rustig is in de klas.